Trần Phan
Có bao giờ bạn cùng với lũ trẻ của mình đếm số lượng các mảnh ghép trên vỏ một quả bóng đá và hỏi chúng (hoặc tự hỏi) vì sao lại như thế chưa?
Bạn đang xem: Trần Phan
Chuyện nghe cứ tưởng như giỡn chơi, thậm chí việc đếm như thế cũng có thể bị xem như chuyện khôi hài. Nhưng có lẽ chúng ta không biết phần lớn vỏ của các quả bóng truyền thống đều được may nối từ 32 mảnh ghép với 20 ô lục giác (6 cạnh) và 12 ô ngũ giác (5 cạnh). Chắc chắn bọn trẻ sẽ thú vị, và có khi chính bạn cũng không ngờ, khi biết rằng đó chính là một hình thập nhị diện cụt mô phỏng hình khối thập nhị diện cổ điển 20 mặt với các mặt vốn là các tam giác, một trong 5 khối Platon bất hủ. Trong 32 mảnh ghép của quả bóng, 20 hình lục giác tương ứng với 20 tam giác sau khi mất đỉnh, còn 12 hình ngũ giác chính là các đỉnh cụt (xem trong ảnh dưới cmt). Rạp chiếu phim La Géode nổi tiếng ở thủ đô Paris của nước Pháp được lắp ghép từ hàng nghìn mảnh gương tam giác cũng xây dựng theo khối thập nhị diện như thế, và tất nhiên nó cũng sẽ có 12 điểm bất thường tương ứng với 12 đỉnh của khối đa diện đã nói.
Xem thêm : GIỚI THIỆU VỀ POWERPLUS EDUCATION
Con của bạn cũng sẽ ngạc nhiên khi biết rằng ở thế kỷ 2 trước Công Nguyên, Eratosthenes, một nhà thông thái gốc Hy Lạp đã chấm dứt cuộc tranh cãi về Trái Đất phẳng bằng cách quan sát sự khai khác về bóng đổ của hai cây cọc giống nhau cắm ở hai thành phố cách xa nhau (Syene và Alexandria). Theo cách như thế ông cũng đã tính được chu vi Trái Đất là 250,000 stadium, tức 39,375 km. Điều kỳ lạ là hơn 2,000 năm sau, bằng các thiết bị hiện đại, các hậu bối của ông đã xác định định được chính xác chu vi Trái Đất là 40,008 km. Như vậy phép tính thời cổ đại của Eratosthenes có sai số chưa đến 2%. Vãi Eratosthenes, không thể không kinh ngạc.
Hai câu chuyện kể trên chỉ là những tình tiết rất nhỏ trong hàng loạt các câu chuyện thú vị được đề cập trong cuốn sách “Toán học – Một thiên tiểu thuyết” (Le grand roman des Maths) của Mickael Launay, bản dịch Việt ngữ của Nhã Phong, xuất bản theo hợp đồng nhượng quyền giữa Flammarion và Nhã Nam. Bằng cách dẫn chuyện lôi cuốn, lối dụng ngôn xuất sắc và những ngữ cảnh sinh động, tác giả đã kể về toán học như lời thoại trong một cuốn phim quay chậm để bạn và con bạn có thể thấy toán học hiện diện khắp nơi cũng như chiêm ngưỡng vẻ đẹp và sự tráng lệ của môn học ám ảnh thời học sinh này.
Con của bạn học cấp 2, mình nghĩ, là thời điểm có thể tiếp cận với cuốn sách. Và tất nhiên già hói như mình được cầm một thứ hay ho như thế trên tay cũng là một điều tuyệt vời.
Xem thêm : TỪ VỰNG TIẾNG NHẬT CHỦ ĐỀ TOÁN HỌC
Không dám gọi là review, hãy xem những điều các bạn đọc vừa rồi như những dòng giới thiệu với thân hữu.
6/6/2022
Nguồn: https://vnedulink.edu.vn
Danh mục: Toán